El uyuşmalarına dikkat!

El uyuşmalarına dikkat!

Bir çok kişiyi esir alan ellerde uyuşma sorunu bazen ciddi hastalıkların

belirtilerinden biri olabiliyor…Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı

Doç.Dr.Cengiz Bahadır el uyuşmaları ile ilgili önemli bilgiler verdi.

El uyuşmaları çok sık karşılaştığımız yakınmalardan biridir. Hastalar genelde ellerinin

birkaç parmağında uyuşma, hissizlik, keçeleşme, karıncalanma, elektriklenme

olduğundan yakınırlar. Nadiren elin tamamında da uyuşma olabilir.

El uyuşmaları hangi hastalıklarda görülür?

El uyuşmalarının en sık sebebi bilek ve dirsekte sinir sıkışmasıdır. Ayrıca boyun

fıtıklarında da farklı şekilde el ve kol uyuşmaları görülebilir. Bununla beraber el

uyuşmaları tümörler, multipl skleroz gibi çok daha ciddi hastalıkların da bulgusu olabilir.

Karpal tünel sendromu en sık karşılaştığımız el uyuşması sebebi olup el parmaklarına

giden sinirin bilek seviyesinde dar bir kanaldan geçerken sıkışması sonucu oluşur.

Kadınlarda erkeklere oranla göre çok daha sık görülür. En çok etkilenenler orta yaşlı ev

hanımlarıdır. Bununla beraber elini çok kullanan bilgisayar çalışanları, iş veya bazen de

hobileri nedeni ile el bileğini sürekli hareket ettiren kişiler de risk altındadır.

Tekrarlayan bilek hareketleri yıllar içinde sinirin geçtiği yerdeki bağların kalınlaşmasına ve

kanal içinde basıncın artmasına sebep olur. Önceleri geceleri elde hafif uyuşmalar başlar.

Özellikle elin serçe parmağı hariç diğer parmaklarda uyuşmalar vardır. Hastalık ilerledikçe

sabaha doğru uykudan uyandırmaya başlar ve devamında gündüze de yayılır. Tedavi

edilmezse bu aşamadan sonra sinir hücrelerinde kalıcı hasar ortaya çıkar ve el kaslarında

erime olur.

Dirsekte sinir sıkışmaları sıkça karşılaşılan durumlar olup daha çok dirseğini masaya

dayayarak çalışanlarda görülür. Bazen herhangi bir sebep yoktur. Hasta elinin serçe

parmağı ve onun yanındaki parmağında uyuşma hisseder. Sinir sıkışması hızla ilerleyebilir

ve el parmaklarının arasındaki kaslarda erimeler ve güçsüzlük ortaya çıkar.

Hangi ciddi rahatsızlıklarda el uyuşması olabilir ?

Boyun fıtıklarında el uyuşması görülebilir. Boyun fıtığında uyuşmalar genelde bir elde olur

ve boyunun o tarafa ve biraz geriye hareketleriyle daha belirgin hale gelebilir. Genelde bir

elin ilk üç parmağında uyuşma olur. Omurilik tümörleri, kistleri, transvers myelit, multipl

skleroz da el uyuşması yapabilen çok ciddi hastalıkladır. Bu hastalarda elde uyuşma

genelde devamlıdır. Çift elde birden olabilir. Şikayetler genelde gece gündüz ayırmaz,

devamlıdır veya giderek kötüleşir.

Eli uyuşan bir hasta ilk ne yapmalıdır?

Eli uyuşan kişi öncelikle fizik tedavi uzmanına gitmelidir. Çünkü fizik tedavi doktoru

romatoloji, ortopedi ve nöroloji eğitimi aldığından el uyuşması yapabilecek tüm

hastalıklar hakkında bilgi sahibidir. El uyuşması olan hastadan ilk istenmesi gereken test

Elektromyografidir (EMG). EMG testi sinirlere minik akımlar ve bazen kaslara akapunktur

benzeri iğneler batırılarak yapılan bir testtir. Çok ağır bir sinir sıkışması olmadığı

takdirde tetkiğin iğne ile yapılan ikinci kısmı gerekli değildir. Tecrübeli bir hekim EMG

testini hastayı rahatsız etmeden kolayca yapabilir. Bu tektik sinir sıkışmasının yerini ve

derecesini yüzde yüze yakın bir doğrulukta gösterir.

Sinir sıkışması hafif veya orta düzeyde ise cerrahi gerekmez. Genelde bileğin veya

dirseğin istirahate alınması bazen bilekten kortizon iğnesi ve bileklik tedavisi yeterli olur.

Ağır vakalar ise bekletilmeden opere olmalıdır. Aksi takdirde elde kalıcı fonkisyon kaybı

oluşabilir.

Eğer EMG de bilek veya dirsekte sinir sıkışması tespit edilememişse o zaman geriye bir

kaç olasılık kalır. Sonraki en muhtemel olasılık boyun fıtığı olduğundan boyun MR’ı ile

tanı kolayca konabilir. Nadiren karşılaşılsa da el uyuşmasının sebebi omurilik tümörleri,

kistleri ve multipl skleroz gibi ciddi hastalıklar olabilir. Bu hastalıklarda da MR ile tanıda

zorluk çekilmez. Özelikle inatçı, gün içinde saatlere ve el aktivitesine göre şiddeti

değişmeyen yada giderek kötüleşen el uyuşma şikayetleri olan hastalar vakit geçirmeden

doktora başvurmalıdır.

Yalnız çok sık görülen ama hemen hiçbir testte çıkmayan bir el uyuşması sebebi daha

vardır ki o da boyundan çıkan sinirlerin boyun-omuz bölgesinden geçerken sıkışmasıdır.

Bu durumda genelde EMG, MR ve diğer testler bir sonuç vermez. Burada anahtar nokta

iyi bir klinik muayenedir. Torasik çıkış sendromu dediğimiz bu rahatsızlıklar genelde

büyük bir problem teşkil etmese de bazen çok rahatsız edici olabilir. Bu yüzden uygun

yöntemlerle tedavi edilmelidir.

El uyuşmalarının sebepleri çoğunlukla kolayca tedavi edilebilir hastalıklardır. Ama bu

şikayetin çok daha ciddi rahatsızlıkların habercisi olabileceği unutulmamalıdır.

Sağlıcakla Kalın

Doç.Dr.Cengiz Bahadır